De recente berichtgeving van Vereniging Eigen Huis over de uitdagingen rondom het onderhoud van warmtepompen legt een belangrijk pijnpunt bloot in de verduurzaming: het maken van integrale afwegingen bij de keuze van verwarmingstechnieken. De keuze voor een verwarmingssysteem wordt vaak gedreven door subsidies, regelgeving en technische prestaties, terwijl aspecten zoals onderhoud en levensduurkosten onvoldoende meegenomen worden in de overweging. Deze uitdagingen benadrukken het belang van een breder perspectief in de discussie over verwarmingstechnologieën. Wij zien dat opdrachtgevers die wél de integrale afweging maken, vaker kiezen voor infrarood verwarming als hoofverwarming.
Voorop gesteld: IG Infrarood erkent de belangrijke rol die (hybride) warmtepompen hebben in de verduurzaming van Nederland en wij geloven dat een breedte aan technieken nodig is. Een goede werking van (hybride)warmtepompen is echter ook afhankelijk van doelmatig en gepland onderhoud. Gebrek aan voldoende geschoolde technici leiden momenteel tot lange wachttijden en zorgen bij gebruikers. Onderhoud is een factor die niet alleen de tevredenheid van gebruikers beïnvloedt, maar ook de levensduur en prestaties van een systeem. Op de kennisbijeenkomst Infraroodverwarming in Woningen met een Kleine warmtevraag vertelde Chris Theuws, Interim directeur-bestuurder Woningstichting Zeeuwland, over de afwegingen die een opdrachtgever en vastgoedbeheerder, in dit geval een woningstichting, moet maken bij de verduurzaming van verwarmingssystemen.
Welke afwegingen worden er gemaakt bij de keuze voor verwarmingssystemen?
- Comfort bewoners
- Invloed bewonersgedrag
- Energielasten bewoner
- Investeringskosten
- Onderhoud – kosten en planmatigheid
- Bouwkundige mogelijkheden
- Beschikbare (technische)ruimte
- Esthetisch
Naast de uitdagingen in beschikbare technische ruimte, weegt onderhoud heel zwaar in de afweging die Woningstichting Zeeuwland maakt. Niet alleen in hoge kosten van onderhoud van warmtepompen, maar ook in contracteren van planmatig onderhoud.
Infraroodpanelen zijn een onderhoudsarm alternatief. Infraroodpanelen zijn betaalbaar, hebben geen bewegende delen, vereisen geen periodieke inspecties en hebben een lange levensduur zonder onderhoud. Dit maakt ze geschikt als hoofd- of bijverwarming.
Infrarood panelen zijn namelijk:
- Onderhoudsvrij
- Flexibel:
- Eenvoudig te installeren; en
- Vereisen geen specifieke vakbekwaamheid
Door deze eigenschappen kunnen infraroodpanelen bijdragen aan het ontlasten van de onderhoudsdruk en gebruikers voorzien van een betrouwbaar verwarmingssysteem.
Bij het maken van keuzes zouden opdrachtgevers, consumenten, beleidsmakers en installateurs vaker moeten kijken naar het complete plaatje: energie-efficiëntie, investeringskosten, én beheer en onderhoud. Door deze aspecten mee te wegen, kunnen verwarmingsoplossingen nog beter aansluiten bij de wensen en verwachtingen van gebruikers.
Uiteraard is de daadwerkelijke energieprestatie van de verwarmingssystemen van belang. Infrarood panelen hebben niet alleen voordelen in onderhoud, maar kunnen ook zeer goede energieprestaties leveren. Op de kennisbijeenkomst Infraroodverwarming bij woningen met een kleine warmtevraag is het Manifest Opname Infrarood in Bouwregelgeving gepresenteerd, waar een breedte aan stakeholders in de bouw pleiten voor een correcte opname van infrarood verwarming in de bouwregelgeving. Praktijkonderzoek heeft namelijk aangetoond dat bij woningen met een lagere warmtevraag, infrarood verwarming met aanzien lagere vermogens dan voorgeschreven volgens de bouwregelgeving woningen en bewoners comfort kan bieden.
Wij pleiten voor een breder dialoog over de rol van onderhoudskosten, beschikbaarheid van vakbekwame professionals in de haalbaarheid van energietransitie. Dit vereist dat gewogen afwegingen gemaakt moeten worden over meerdere criteria:
- Meer aandacht voor beschikbaarheid van vakbekwame professionals in de afweging van warmtetransities
- Meer aandacht voor onderhoudsgemak bij beleidsvorming en consumentenvoorlichting.
- Samenwerking tussen sectoren om systemen beter op elkaar af te stemmen.
- Transparantie over de eigenschappen van verwarmingsoplossingen, zodat consumenten goed geïnformeerd een keuze kunnen maken.
Wij zien ook kansen om verschillende technologieën, zoals warmtepompen en infraroodpanelen, complementair in te zetten.